Theo Nghị định 58/2025/NĐ-CP, nhà đầu tư nước ngoài muốn tham gia dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam phải liên doanh với doanh nghiệp nội địa và có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, việc triển khai các dự án đang gặp khó khăn do quy trình cấp phép khảo sát và khung giá điện chưa rõ ràng.
Những điều kiện quan trọng đối với nhà đầu tư điện gió ngoài khơi
Nghị định 58/2025/NĐ-CP quy định chi tiết về phát triển điện gió ngoài khơi tại Việt Nam đã chính thức có hiệu lực, mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực tế vẫn còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ để đẩy nhanh tiến độ các dự án.
 |
| Điện gió ngoài khơi cần thêm những quy định rõ ràng hơn cho nhà đầu tư |
Theo Nghị định 58/2025/NĐ-CP, các nhà đầu tư nước ngoài muốn tham gia dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam phải đáp ứng một số điều kiện: Đã từng đầu tư hoặc tham gia quản lý, thiết kế, thi công xây dựng ít nhất một dự án điện gió ngoài khơi trước đó. Phải liên doanh với doanh nghiệp trong nước, với mức góp vốn tối thiểu 5% vốn điều lệ. Doanh nghiệp nội địa phải có vốn nhà nước trên 50%, hoặc có tổng số cổ phần có quyền biểu quyết cao.
Những yêu cầu này nhằm đảm bảo các dự án có sự tham gia của doanh nghiệp trong nước, đồng thời lựa chọn được các nhà đầu tư có năng lực thực sự.
Hiện tại, một trong những rào cản lớn đối với điện gió ngoài khơi là việc cấp phép khảo sát. Theo ông Bùi Vĩnh Thắng, đại diện Hiệp hội Điện gió Toàn cầu, dù Nghị định 58 đã ra đời nhưng các doanh nghiệp vẫn phải chờ: Chính phủ phê duyệt danh mục dự án điện gió ngoài khơi trong Quy hoạch Điện VIII sửa đổi. Ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên về việc cấp phép khảo sát có phù hợp với quy hoạch không gian biển hay không.
Ban hành Nghị định mới thay thế Nghị định 11/2021/NĐ-CP để có cơ sở pháp lý cho việc giao khu vực biển nhất định cho các tổ chức khai thác.
Hiện nay, chỉ có một giấy phép khảo sát điện gió ngoài khơi được cấp cho Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC), khiến việc triển khai các dự án mới gặp nhiều hạn chế.
Liên quan đến ưu đãi, “sản lượng điện hợp đồng tối thiểu dài hạn là 80% trong thời hạn trả nợ gốc vốn vay, nhưng không quá 15 năm đối với dự án bán điện lên hệ thống điện quốc gia”, chuyên gia tư vấn năng lượng Phan Xuân Dương cho rằng, như vậy, chủ đầu tư cũng biết được 80% sản lượng đã được mua để tính toán phương án tài chính và có thể ước lượng được điều này trên cơ sở số liệu gió khi lập Báo cáo nghiên cứu khả thi.
Tuy vậy, ông Thắng cho biết, các nhà đầu tư cũng lo ngại rằng, 20% còn lại nếu bán theo giá giao ngay có thể rất thấp, sẽ khiến giá cuối cùng bị kéo xuống nhiều. Vì vậy, còn phải chờ xem giá trần cho điện gió ngoài khơi mà Bộ Công thương ban hành ra sao.
Hiện tại, Bộ Công thương mới chỉ có khung giá cho điện gió trên bờ và điện gió gần bờ, chưa có khung giá với điện gió ngoài khơi, cũng chưa có dự án nào trong lĩnh vực này được triển khai để có dữ liệu.
Băn khoăn khác của các chủ đầu tư là một số quy định hiện hành yêu cầu hồ sơ mời thầu được lập theo quy định của pháp luật có nhắc tới dự thảo hợp đồng mua bán điện (PPA) được thống nhất với bên mua điện – ở đây là EVN. Tuy nhiên, hiện chưa có dữ liệu đo gió chi tiết (thường mất 2 năm thực hiện) để tính toán phương án tài chính mà đi đàm phán với EVN thì khó…