Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức khi nguồn cung toàn cầu dư thừa và Ấn Độ có thể dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm. Dù thị trường nội địa có một số điều chỉnh giá, nhưng về dài hạn, giá gạo khó có khả năng bật tăng mạnh.
 |
Xuất khẩu gạo Việt Nam đạt kỷ lục 9 triệu tấn, kim ngạch 5,7 tỷ USD năm 2024 |
|
Nguyên nhân giá gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm mạnh |
Giá gạo xuất khẩu chịu áp lực lớn từ nguồn cung toàn cầu
Theo ông Dương Đức Quang, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), nếu Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam sẽ khó có thể tăng trở lại.
Hiện tại, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam dưới mức 400 USD/tấn, thấp hơn so với gạo Ấn Độ và Thái Lan. Trong khi đó, sản lượng gạo toàn cầu trong niên vụ 2024-2025 được dự báo sẽ đạt kỷ lục 532,66 triệu tấn, tăng gần 10 triệu tấn so với năm trước. Đặc biệt, Ấn Độ – quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới – đang có sản lượng gạo tăng mạnh lên 145 triệu tấn, tạo ra tình trạng dư cung trên thị trường.
 |
Không chỉ Ấn Độ, Bangladesh cũng đang cân nhắc dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo thơm, làm gia tăng nguồn cung toàn cầu. Tồn kho gạo của Ấn Độ đầu tháng 1/2025 đã đạt mức cao kỷ lục 67,6 triệu tấn, gấp 9 lần mục tiêu của chính phủ nước này. Hiệp hội Các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ (REA) đã đề xuất dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm, và nếu điều này xảy ra, lượng gạo giá rẻ từ Ấn Độ sẽ tràn vào thị trường, gây áp lực lên các nhà xuất khẩu gạo khác, trong đó có Việt Nam.
Trong bối cảnh dư cung toàn cầu, các chuyên gia nhận định rằng giá gạo khó có thể quay lại mức đỉnh cao như trong năm 2023. Doanh nghiệp xuất khẩu cần có chiến lược linh hoạt hơn, tập trung nâng cao chất lượng, đa dạng hóa thị trường và tận dụng các hiệp định thương mại để duy trì sức cạnh tranh.
Giá lúa gạo trong nước có sự điều chỉnh, nông dân có nên chốt lời?
Mặc dù thị trường xuất khẩu gặp khó khăn, giá lúa gạo nội địa lại có một số biến động trong ngày 26/2. Theo Sở NN&PTNT tỉnh An Giang, một số loại lúa và gạo nguyên liệu ghi nhận mức tăng nhẹ:
Nếp IR 4625 (khô): 10.000 – 10.500 đồng/kg, tăng 400 đồng/kg.
Cám: 9.000 – 10.000 đồng/kg, tăng 1.000 – 2.000 đồng/kg.
Lúa Đài Thơm 8: 6.400 – 6.600 đồng/kg, không đổi.
OM 5451: 5.800 – 6.100 đồng/kg, không đổi.
IR 50404: 5.400 – 5.600 đồng/kg, không đổi.
Gạo nguyên liệu OM 380: 7.550 – 7.700 đồng/kg, đi ngang.
Gạo nguyên liệu OM 18: 9.200 – 9.350 đồng/kg, giảm 50 đồng/kg.
Tấm thơm: 7.100 – 7.300 đồng/kg, không đổi.
Cám khô: 5.500 – 5.650 đồng/kg, giảm 100 đồng/kg.
Việc giá lúa gạo trong nước có sự điều chỉnh trong thời gian qua là do nguồn cung vụ Đông Xuân chưa đổ về mạnh, trong khi nhu cầu thu mua nội địa vẫn ở mức cao.
Các chuyên gia khuyến nghị rằng nông dân có thể bán từng phần để đảm bảo lợi nhuận. Hiện tại, giá lúa gạo chưa có dấu hiệu tăng mạnh trong dài hạn, nhưng cũng khó giảm sâu. Vì vậy, thay vì găm hàng chờ giá tăng cao, người trồng lúa có thể cân nhắc bán theo từng đợt để tối ưu lợi nhuận.
Giá gạo xuất khẩu biến động nhẹ, Việt Nam vẫn gặp thách thức
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ngày 26/2 có sự điều chỉnh nhẹ như sau:
Gạo 5% tấm Việt Nam: 395 USD/tấn, giảm 1 USD/tấn.
Gạo 25% tấm Việt Nam: 368 USD/tấn, tăng 4 USD/tấn.
Gạo 100% tấm Việt Nam: 310 USD/tấn, không đổi.
Gạo 5% tấm Pakistan: 384 USD/tấn, giảm 2 USD/tấn.
Gạo 5% tấm Ấn Độ: 406 USD/tấn, giảm 1 USD/tấn.
Gạo 5% tấm Thái Lan: 415 USD/tấn, không đổi.
Mức giảm nhẹ này phản ánh tác động của thị trường toàn cầu, khi nguồn cung gạo dồi dào khiến giá xuất khẩu khó tăng mạnh. So với Ấn Độ và Thái Lan, gạo Việt Nam vẫn có mức giá cạnh tranh, nhưng trong dài hạn, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt khi các quốc gia khác cũng đẩy mạnh xuất khẩu.
Dự báo giá gạo trong thời gian tới: Khó bật tăng mạnh
Với bối cảnh hiện tại, giá gạo trong nước và xuất khẩu nhiều khả năng sẽ giữ xu hướng ổn định hoặc điều chỉnh nhẹ theo biến động của cung – cầu toàn cầu.
Giá giữ ổn định: Nếu nguồn cung vụ Đông Xuân vẫn được kiểm soát tốt, giá lúa gạo trong nước có thể đi ngang hoặc tăng nhẹ 100 – 300 đồng/kg.
Giá giảm nhẹ: Nếu Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm, lượng gạo giá rẻ tràn ra thị trường có thể khiến giá gạo xuất khẩu giảm nhẹ 5 – 10 USD/tấn.
Giải pháp cho nông dân và doanh nghiệp xuất khẩu
Đối với nông dân: Nên bán từng phần thay vì chờ giá lên quá cao để giảm thiểu rủi ro. Tập trung vào các giống lúa chất lượng cao để có giá bán tốt hơn trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt.
Đối với doanh nghiệp xuất khẩu: Đa dạng hóa thị trường, tránh phụ thuộc vào một thị trường duy nhất. Nâng cao chất lượng sản phẩm để cạnh tranh với các nước xuất khẩu lớn như Thái Lan, Ấn Độ.