Việc giảm lãi suất huy động có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận ngắn hạn của ngân hàng, nhưng đây là một bước đi quan trọng nhằm tạo điều kiện phát triển bền vững cho cá nhân, doanh nghiệp, và hệ thống ngân hàng khi nền kinh tế dần phục hồi sau đại dịch và các cú sốc kinh tế. Điều này thể hiện cam kết đồng hành của ngành ngân hàng với các chính sách của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN).
Tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các ngân hàng thương mại cổ phần, Chủ tịch Ngân hàng Quốc tế (VIB) Đặng Khắc Vỹ đã khẳng định, những chỉ đạo từ Thủ tướng Chính phủ và NHNN trong thời gian qua đã giúp nền kinh tế đạt được các chỉ số vĩ mô tích cực. Chính phủ đã ban hành nhiều chỉ thị quan trọng, như Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 2/5/2024 về chính sách tiền tệ và Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 27/8/2024 về việc kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Những chỉ đạo này đã tạo tiền đề cho việc phát triển kinh tế bền vững, thúc đẩy tăng trưởng sản xuất kinh doanh và kiểm soát lạm phát.
 |
| Chủ tịch Ngân hàng quốc tế (VIB) Đặng Khắc Vỹ chia sẻ tại hội nghị – Ảnh: VGP |
Cụ thể, các chỉ số kinh tế 6 tháng đầu năm 2024 cho thấy GDP đã tăng 6,42%, CPI tăng 4,08%, kim ngạch xuất nhập khẩu và đầu tư nước ngoài cũng đạt những kết quả tích cực. Tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng đầu năm tuy chỉ đạt 6%, còn xa so với mục tiêu 15% của cả năm, nhưng đã xuất hiện những dấu hiệu khả quan, với nhu cầu tín dụng của doanh nghiệp và người tiêu dùng đang tăng lên.
Thách thức trong xử lý nợ xấu và kiến nghị từ các ngân hàng
Theo ông Đặng Khắc Vỹ, VIB đã quán triệt sâu sắc các chỉ đạo từ Chính phủ và NHNN, từ đó triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ khách hàng. Tổng tài sản của VIB trong 6 tháng đầu năm 2024 đạt 431 nghìn tỷ đồng, tăng 5% so với đầu năm, trong đó tín dụng đạt gần 280 nghìn tỷ đồng, cũng tăng 5%. Với tỷ lệ tín dụng bán lẻ chiếm đến 82%, VIB đã tập trung vào việc giảm lãi suất cho vay, kích thích cả cung và cầu trong xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Trong quý 2/2024, VIB đã triển khai gói tín dụng 30.000 tỷ đồng dành cho vay mua nhà ở, với lãi suất ưu đãi từ 5,9% đến 7,9% cho các kỳ cố định lãi suất lên tới 24 tháng. Đối với khách hàng doanh nghiệp, VIB cũng duy trì các gói tín dụng với lãi suất từ 2,9%, tập trung vào tài trợ vốn lưu động và trung dài hạn.
Ông Đặng Khắc Vỹ cho biết, mặc dù việc giảm lãi suất sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận ngắn hạn, nhưng đây là bước đi cần thiết để phát triển bền vững cho cả cá nhân, doanh nghiệp và hệ thống ngân hàng khi sản xuất kinh doanh được khôi phục trong thời gian tới.
Tuy nhiên, ông Đặng Khắc Vỹ cũng chia sẻ những khó khăn trong việc xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ xấu. Một trong những thách thức lớn là Nghị quyết 42 của Quốc hội đã hết hiệu lực, và Luật Các tổ chức tín dụng mới không quy định về quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Điều này khiến các tổ chức tín dụng không thể thực hiện thu giữ tài sản, dù đã có thỏa thuận trước đó với khách hàng.
Việc xử lý tài sản bảo đảm hiện phụ thuộc hoàn toàn vào quá trình tố tụng và thi hành án, thường kéo dài nhiều năm, khiến ngân hàng phải trích lập dự phòng rủi ro, ngừng dự thu lãi nhưng vẫn phải trả chi phí huy động vốn hàng ngày. Thực trạng này tạo ra rủi ro lớn cho các ngân hàng, đặc biệt là những ngân hàng có tỷ trọng cho vay bán lẻ cao.
Đề xuất giải pháp từ lãnh đạo VIB
Tại hội nghị, ông Đặng Khắc Vỹ đã đưa ra một số đề xuất quan trọng, bao gồm việc thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh và bền vững. Ông cho rằng sự phục hồi của thị trường bất động sản không chỉ giúp cải thiện nền kinh tế, mà còn tạo điều kiện cho các ngân hàng tăng cường tín dụng và xử lý nợ xấu hiệu quả hơn. Việc không nới lỏng các điều kiện cấp tín dụng cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng và tránh những hệ lụy tiêu cực.
Ông Vỹ cũng nhấn mạnh cần áp dụng các chuẩn mực quốc tế, như Basel II và Basel III, vào quản trị ngân hàng. Việc này không chỉ nâng cao tính minh bạch, mà còn giúp các ngân hàng Việt Nam hòa nhập tốt hơn với xu hướng toàn cầu. Đồng thời, các tổ chức tín dụng cần được hỗ trợ bằng các chính sách pháp lý rõ ràng hơn, nhằm tăng cường khả năng thu hồi tài sản bảo đảm và xử lý nợ xấu một cách hiệu quả.
Về lâu dài, đại diện VIB đề xuất NHNN và Bộ Tài chính cần tham chiếu các chuẩn mực quốc tế để quản trị rủi ro và báo cáo tài chính một cách minh bạch, đảm bảo rằng các dữ liệu về lợi nhuận, nợ xấu, và hệ số CAR đều phản ánh đúng thực trạng. Ông Vỹ cũng kiến nghị Chính phủ ban hành quy định cho phép các tổ chức tín dụng được quyền thu giữ tài sản bảo đảm hợp pháp, nhằm tăng khả năng tiếp cận tín dụng của người dân và doanh nghiệp, từ đó giảm thiểu rủi ro cho các tổ chức tín dụng và thúc đẩy cho vay với lãi suất hợp lý hơn.
Trong tương lai, việc xử lý tài sản bảo đảm một cách nhanh chóng và hiệu quả sẽ giúp ngân hàng tăng cường cho vay và giảm chi phí tín dụng, từ đó hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho quá trình phục hồi kinh tế và phát triển bền vững của cả hệ thống tài chính.