Giá thép tại Mỹ đang tăng mạnh do kế hoạch áp thuế 25% của chính quyền Trump, khiến giá thép cuộn cán nóng (HRC) tăng 12% chỉ trong hai tuần. Trong khi các nhà sản xuất thép hưởng lợi, doanh nghiệp sử dụng thép trong sản xuất đối mặt với chi phí đầu vào cao hơn.
Giá thép Mỹ tăng mạnh, doanh nghiệp chịu áp lực lớn
Giá thép tại Mỹ đang tăng nhanh chóng sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump công bố kế hoạch áp thuế 25% đối với thép và nhôm, dự kiến có hiệu lực từ 12/03. Trong khi các nhà sản xuất thép được hưởng lợi, những doanh nghiệp sử dụng thép như công ty sản xuất ô tô, thiết bị nông nghiệp và xây dựng đang đối mặt với nguy cơ chi phí leo thang.
 |
| Giá thép tại Mỹ đã tăng cao kỷ lục |
Theo dữ liệu từ Fastmarkets, giá thép cuộn cán nóng (HRC) tại khu vực Trung Tây Mỹ đã tăng 12% chỉ trong hai tuần, lên 839 USD/tấn ngắn (tương đương 924 USD/tấn) vào ngày 20/02. So với thời điểm ông Trump nhậm chức vào ngày 20/01, giá đã tăng tổng cộng 20%.
So sánh với các khu vực khác:
Giá thép HRC tại Bắc Âu chỉ tăng 6%.
Giá thép tại miền Đông Trung Quốc gần như không thay đổi.
Điều này cho thấy tác động mạnh của thuế quan tại Mỹ, trong khi thị trường thép toàn cầu ít bị ảnh hưởng hơn.
Doanh nghiệp Mỹ chật vật vì chi phí tăng cao
Một khảo sát của Bain & Co. cho thấy 40% lãnh đạo doanh nghiệp dự báo chi phí đầu vào sẽ tăng ở mức hai con số; 80% công ty đã hoặc đang xem xét điều chỉnh dự báo tài chính để thích nghi với giá nguyên liệu tăng.
Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc đặt hàng từ nhà cung cấp thép. Nelson – CEO của HCC ở Illinois – cho biết các nhà máy hủy đơn hàng, ngừng nhận đơn mới và kéo dài thời gian giao hàng do thị trường bất ổn.
“Thời gian giao hàng bị đẩy lùi vì khách hàng đang mua trong hoảng loạn”, CEO Nelson chia sẻ.
HCC chuyên sản xuất phụ tùng máy gặt đập, phải nhập thép từ các nhà máy lớn. Tuy nhiên, giờ đây họ bị mắc kẹt giữa giá thép tăng cao và áp lực từ khách hàng muốn giữ nguyên giá thành sản phẩm.
Một doanh nghiệp khác – Calder Brothers ở Nam Carolina – cho biết giá thép mà họ phải trả đã tăng 15,2% chỉ trong vài tuần. Dù chi phí tăng, họ vẫn chưa thể tăng giá sản phẩm vì lo ngại ảnh hưởng đến sức mua của khách hàng.
Nhà sản xuất thép Mỹ hưởng lợi từ thuế quan
Trong khi các doanh nghiệp sử dụng thép gặp khó, các nhà sản xuất thép nội địa lại được hưởng lợi.
Leon Topalian – CEO của Nucor, nhà sản xuất thép hàng đầu Mỹ – ca ngợi thuế quan là “bước đầu tiên trong chương trình Thương mại Nước Mỹ Trước tiên” của Trump. Nucor đã tăng giá thép HRC 4 lần từ đầu năm.
Các nhà máy thép trong nước có cơ hội mở rộng sản xuất khi nhu cầu nội địa tăng lên do hàng nhập khẩu bị đánh thuế cao hơn.
Một phát ngôn viên Nhà Trắng khẳng định rằng thuế quan chỉ là một phần trong chiến lược kinh tế tổng thể của chính quyền, bao gồm:
Cắt giảm quy định để hỗ trợ doanh nghiệp.
Giảm chi phí năng lượng nhằm tăng khả năng cạnh tranh.
Kiềm chế lạm phát và cắt giảm chi tiêu để giảm lãi suất.
“Mục tiêu của thuế quan là tạo không gian cho các nhà sản xuất thép và nhôm Mỹ, giúp họ mở rộng công suất”, phát ngôn viên Nhà Trắng nói.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cho rằng việc giá thép tăng mạnh có thể gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế, khi giá thành sản phẩm tăng cao và làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng.
Nhiều chuyên gia nhắc lại tác động của thuế quan trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump vào năm 2018, khi giá thép tăng mạnh, khiến chi phí sản xuất của các doanh nghiệp Mỹ đội lên. Các nhà cung cấp trong nước tăng giá, nhưng chỉ ở mức thấp hơn một chút so với giá nhập khẩu, khiến doanh nghiệp mua thép không có lựa chọn nào khác ngoài việc trả nhiều tiền hơn.
Giờ đây, lịch sử có thể lặp lại khi các nhà máy thép Mỹ tiếp tục nâng giá, trong khi doanh nghiệp sản xuất phải tìm cách hấp thụ chi phí hoặc chuyển gánh nặng sang khách hàng.
Ai hưởng lợi, ai chịu thiệt?
Lợi ích từ thuế quan:
Các nhà sản xuất thép trong nước như Nucor hưởng lợi khi giá thép tăng.
Ngành thép Mỹ có cơ hội mở rộng công suất khi hàng nhập khẩu bị hạn chế.
Bất lợi từ thuế quan:
Các doanh nghiệp sử dụng thép như ngành ô tô, máy móc, xây dựng đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao.
Thời gian giao hàng bị trì hoãn, doanh nghiệp gặp khó trong việc đặt hàng từ nhà cung cấp.
Nguy cơ giảm sức mua khi giá sản phẩm cuối cùng tăng theo giá nguyên liệu.
Dù chính quyền Tổng thống Trump đặt mục tiêu thúc đẩy sản xuất trong nước, nhưng những tác động của thuế quan có thể khiến nhiều doanh nghiệp Mỹ rơi vào tình thế khó khăn. Việc giá thép tiếp tục tăng hay điều chỉnh sẽ phụ thuộc vào diễn biến thị trường trong những tháng tới.