Tới khi ra trường, tôi cũng giống các bạn học khác, đi kiếm việc, tích lũy kinh nghiệm, lãnh lương duy trì cuộc sống. Tuy nhiên, để tự do tài chính, đồng tiền phải sinh lời. Từ những bước đầu tiên tìm hiểu về thị trường, tôi đã có niềm yêu thích trong đầu tư chứng khoán.
Nghĩ tới đầu tư, mọi người hay nhắc tới chứng khoán. Ban đầu tôi gợi ý cho bạn mình đầu tư chứng khoán, vì cô ấy đang đi học, có nhiều thời gian, còn tôi mới bước vào công việc đầu tiên trong đời, cần sự tập trung.
Tháng 11/2020, lần đầu tiên tôi mở tài khoản giao dịch chứng khoán. Khi ấy, tôi chưa có nhiều kiến thức, chỉ hiểu đầu tư chứng khoán là mua gía thấp và bán giá cao. Thử vận may, tôi mua 300 cổ phiếu của một doanh nghiệp thuộc ngành điện lực. Vừa mua xong, giá đột ngột giảm, muốn bán liền, nhưng khi đó mới biết 3 ngày sau mới được bán (T+3).
Những ngày đầu, tôi làm theo một nhà đầu tư có kinh nghiệm hơn 10 năm. Nhà đầu tư này nói bán hay mua thì tôi làm theo mà không hiểu tại sao cổ phiếu tăng, giảm, chơi theo tin tức ngầm.
Tôi của những ngày đầu, thấy lời thật dễ, dù thị trường điều chỉnh, vẫn rất “hăng máu” xuống tiền, hậu quả ngay sau đó cổ phiếu giảm giá. Lúc đó tâm trạng chán nản, đầu tư thua lỗ, công sức trong thời gian dài đổ sông, đổ biển.
 |
| Ảnh minh họa |
Trong tâm lý chán chường, tôi tìm hiểu kiến thức, nghe lại các bài chia sẻ, phân tích trên youtube. Sau đó cơ cấu lại danh mục, quyết định bán cắt lỗ rất đau đớn.
Tôi đã phân bổ phần lớn tiền nhàn rỗi vào chứng khoán. Đã đầu tư, tôi dành thời gian trau dồi kiến thức để hạn chế rủi ro, gia tăng lợi nhuận, chứ không mong chiến thắng thị trường.
Tôi bắt đầu nghiêm túc hơn với khoản đầu tư của mình. Để có một khoản đầu tư tốt, cần một công ty tốt, cách tiếp cận là đọc báo cáo tài chính, tìm hiểu từ các chuyên gia tài chính để được hướng dẫn cơ bản, còn thuật ngữ chuyên môn thì tự tìm trên Google.
Ban đầu tôi chọn phương pháp phân tích kĩ thuật, dựa vào cung – cầu để đầu tư. Tuy nhiên, thị trường đang tăng, tôi lời nhờ “thời thế”. Thị trường phân hoá, gần đây tôi quay lại phân tích cơ bản. Tôi hay theo dõi livestream của công ty chứng khoán uy tín để nắm diễn biến kinh tế vĩ mô trong và ngoài nước, cũng như phân tích ngành, công ty cụ thể.
Người ta thường nghĩ, những nhà đầu tư mới – F0 “điếc không sợ súng”, hùa theo đám đông. Nhưng tôi nghĩ, F0 bây giờ cũng nghiêm túc, tỉnh táo trong đầu tư. Khi có bạn nào hỏi về cách thức đầu tư chứng khoán, tôi luôn đặt vấn đề: “Kiến thức nắm đến đâu?”, “Số tiền chấp nhận mất là bao nhiêu?”; “Tiền nhàn rỗi đến khi nào?”… Nếu trả lời được một cách nghiêm túc thì hãy đầu tư, vì khi đó đã có sự chuẩn bị cho việc có thể lời và cả lỗ.
Tôi đầu tư chứng khoán theo kiểu “mua chung”, trong nhóm đồng nghiệp hay bạn bè thân thiết, nếu ai đánh giá cổ phiếu nào tốt, thì cả nhóm mua, thắng chung hoặc thua lỗ chung. Chứng khoán dần đi vào cuộc sống mỗi người, trở thành đề tài công sở, tám chuyện bạn bè.
Mới đầu, tâm trạng tôi lên xuống theo bảng điện. Trong lướt sóng, tôi đề ra nguyên tắc, giá cổ phiếu tăng 10-15% là chốt lời. Nhưng khi giảm, tôi không dám cắt lỗ.
Rút ra bài học chứng khoán là kênh đầu tư nghiêm túc, nên tôi tham gia nhiều khóa học, đọc sách… Vì thị trường xuống nhanh – lên nhanh, nên tôi tự dặn không quyết định vội, cổ phiếu tốt thì đầu tư dài hạn.
Chứng khoán hiện là kênh đầu tư phù hợp nhất với tôi, vì không tốn nhiều thời gian, phù hợp tài chính, chỉ cần máy tính, kiến thức học trên internet, lại có nhiều công cụ hỗ trợ cho người mới tham gia nữa, rút ngắn thời gian tìm hiểu thị trường, tiến nhanh đến đầu tư hiệu quả.
Khi từ Hàn Quốc về Việt Nam năm 2019, tôi tìm hiểu cả bất động sản và chứng khoán. Tôi chọn chứng khoán vì vốn ít, thanh khoản cao, nên dành 80% tiền tiết kiệm để đầu tư.
Song song, tôi đầu tư theo quỹ, vì họ có cả đội ngũ chuyên gia phân tích, mình mua theo, dễ hơn, đứng trên vai người khổng lồ. Ngoài ra, để tiết kiệm thời gian, tôi theo dõi công cụ đánh giá và chọn lọc cổ phiếu…
Sau cùng, tôi nhận thấy, trải nghiệm nhiều, sẽ tích lũy được kinh nghiệm và am hiểu thị trường hơn.
Sau khi có trải nghiệm và kiến thức, nhà đầu tư nên tự xây dựng một nguyên tắc riêng và kiên định theo. Nhiều người lập trường không vững, mỗi giai đoạn đầu tư một kiểu, rất dễ dẫn đến sai lầm. Thống kê cho thấy hơn 80% nhà đầu tư mua bán theo trào lưu, theo đám đông thường thất bại.
Mới tham gia thị trường, không nên nghĩ ngay tới tiền lời, hãy kiểm soát khoản lỗ càng thấp càng tốt. Cũng chưa vội vay kí quỹ (margin) cao, vì chưa biết áp lực, giới hạn chịu đựng của bản thân. Khi nào có kinh nghiệm thì mới dùng đòn bẩy tài chính để gia tăng lợi nhuận.
Nhà đầu tư không chuyên, không có điều kiện và thời gian đầu tư dữ liệu, nên tận dụng các công cụ của công ty chứng khoán, để tối ưu phương pháp đầu tư, tăng tỉ lệ thành công.