Dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành đang được thúc đẩy với nhiều phương án tài chính và quyết định quan trọng. VEC được đánh giá đủ năng lực để triển khai dự án mở rộng 22 km, giúp giải tỏa áp lực giao thông. Phương án lùi trả nợ trái phiếu sẽ tạo điều kiện cho VEC đảm bảo nguồn vốn đầu tư.
Việc lùi trả gốc và lãi trái phiếu do Bộ Tài chính ứng trả thay cho Tổng Công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đang được xem là yếu tố tiên quyết để VEC có thể đảm nhiệm vai trò chủ đầu tư dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành. Với chiều dài 22 km, đoạn mở rộng này được kỳ vọng sẽ góp phần giảm tải cho tuyến đường huyết mạch kết nối TP.HCM với các tỉnh Đông Nam Bộ, cũng như giúp cải thiện hiệu suất lưu thông trên tuyến cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây.
 |
| Dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành đang được thúc đẩy với nhiều phương án tài chính và quyết định quan trọng. |
VEC có đủ năng lực và kinh nghiệm để “gánh” dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành
Theo Công văn số 2013/UBQLV-CNHT được Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp gửi tới Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), VEC được đánh giá là đơn vị có đủ năng lực và kinh nghiệm để đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án mở rộng đoạn cao tốc TP.HCM – Long Thành. Đây là tuyến đường quan trọng, không chỉ phục vụ nhu cầu vận tải, kết nối vùng mà còn đóng vai trò chiến lược trong việc phát triển kinh tế khu vực phía Nam.
Cuối tháng 8/2024, trong Thông báo số 4000/TB-VPCP, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan liên quan đánh giá lại mô hình hoạt động và năng lực của VEC. Các cơ quan này phải báo cáo chi tiết về việc triển khai lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, cũng như các phương án tài chính khả thi để đảm bảo VEC có thể thực hiện thành công dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành. Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp để xử lý các vấn đề liên quan đến vốn điều lệ và phương án lùi trả gốc, lãi trái phiếu của VEC.
Các cơ quan liên quan được yêu cầu gửi báo cáo về Bộ GTVT trước ngày 5/9/2024 để tổng hợp, từ đó đưa ra báo cáo chi tiết gửi Thường trực Chính phủ. Sau khi báo cáo được trình lên, Thủ tướng Chính phủ sẽ xem xét và quyết định việc giao VEC làm chủ đầu tư dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành. Đây được xem là quyết định quan trọng trong việc triển khai dự án mang tính cấp bách và chiến lược này.
Theo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp, tình hình tài chính của VEC trong những năm gần đây đã có nhiều tiến triển tích cực. Tổng doanh thu của VEC trong 3 năm gần nhất đạt 20.556,76 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 3.469,73 tỷ đồng và đã nộp vào ngân sách nhà nước 2.015,10 tỷ đồng. Đặc biệt, VEC không phát sinh các khoản nợ quá hạn và quản trị hiệu quả dòng tiền tích lũy, cho thấy năng lực tài chính ổn định để có thể đảm bảo thực hiện dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành.
Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất mà VEC đang phải đối mặt là việc cân đối nguồn vốn chủ sở hữu để thực hiện đồng thời cả dự án Đường cao tốc Bến Lức – Long Thành và mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành. Hiện tại, VEC đã phải chi 7.547,57 tỷ đồng để thay thế vốn đầu tư công cho các hạng mục còn lại của dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành, và dự kiến phải bổ sung thêm 1.855,1 tỷ đồng. Điều này gây áp lực lớn lên nguồn vốn chủ sở hữu của VEC, dẫn đến việc VEC đề xuất giải pháp khoanh và lùi thời gian trả nợ gốc và lãi trái phiếu do Bộ Tài chính ứng trả.
Phương án tài chính cho dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành
Về phương án tài chính để đầu tư mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành, VEC dự kiến tổng mức đầu tư lên đến 14.955,03 tỷ đồng, bao gồm cả lãi vay trong thời gian xây dựng. Trong đó, VEC sẽ huy động 5.555,03 tỷ đồng từ vốn chủ sở hữu (chiếm 37% tổng mức đầu tư) và 9.400 tỷ đồng từ vốn vay thương mại (63%).
Do dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành đã sử dụng gần hết “room” vốn chủ sở hữu của VEC, để đảm bảo khả năng huy động vốn cho dự án cao tốc TP.HCM – Long Thành, VEC kiến nghị được khoanh và lùi trả nợ gốc, lãi trái phiếu Bộ Tài chính từ giai đoạn 2022-2026 sang giai đoạn 2031-2034. Nếu Thủ tướng Chính phủ chấp thuận đề xuất này, VEC sẽ có đủ khả năng tài chính để đầu tư mở rộng đoạn cao tốc TP.HCM – Long Thành, với dòng tiền sau thuế từ 5 dự án cao tốc do VEC đầu tư luôn dương, đảm bảo khả năng trả nợ và lợi nhuận.
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng đã cam kết thu xếp tín dụng cho dự án trên cơ sở VEC đáp ứng đầy đủ các điều kiện tín dụng và quy định pháp luật. Tuy nhiên, nếu đề xuất khoanh và lùi trả nợ trái phiếu không được chấp thuận, VEC có thể đối mặt với thách thức lớn trong việc cân đối dòng tiền, với dự báo dòng tiền sau thuế của 5 dự án cao tốc sẽ bị âm trong giai đoạn 2026-2033, gây ảnh hưởng đến khả năng đầu tư mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành.
Theo kế hoạch chi tiết, đoạn cao tốc TP.HCM – Long Thành sẽ được mở rộng như sau: Đoạn từ Km4+00 đến Km8+770 sẽ mở rộng từ 4 làn xe lên 8 làn xe; Đoạn từ Km8+770 đến Km25+920 sẽ mở rộng từ 4 làn xe lên 10 làn xe; Đồng thời, sẽ xây thêm một đơn nguyên cầu Long Thành mới, có quy mô tương đương với cầu hiện tại để đảm bảo lưu lượng xe qua lại.
Dự án mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành chuẩn bị đầu tư từ tháng 3/2024 đến tháng 02/2025; thực hiện đầu tư từ tháng 3/2025 đến tháng 12/2027, với thời gian hoàn vốn dự kiến là 28 năm.