Tôi bắt đầu sự nghiệp làm nhân viên tư vấn ở một công ty chứng khoán từ rất sớm, thời điểm đối với người Việt Nam chứng khoán vẫn là cái gì mơ hồ lắm. Sau năm sáu năm trong nghề tôi mới bắt đầu đủ mối quan hệ, kinh nghiệm để hỗ trợ và tư vấn cho các khách hàng VIP. VIP ở đây là tài sản nhiều và nắm giữ các vị trí quan trọng trong nền kinh tế.
Có thể năm sáu năm kia là quãng thời gian tôi phải không ngừng nỗ lực và tự học tập nhưng khoảng thời gian chăm sóc cho các khách hàng lớn mới là thời điểm tôi học được nhiều nhất. Tôi nhận ra rằng tư duy của những người giàu và nghèo có rất nhiều điểm khác nhau, đặc biệt là trong đầu tư.
1. Rất rõ ràng chuyện tiền bạc.
Điều tôi nhận ra khi làm việc với các khách hàng lớn đó là:” Nếu chúng ta không có tư duy đúng đắn về tiền bạc thì chúng ta mãi mãi chỉ làm đầy tớ của đồng tiền mà thôi.” Rất nhiều bạn bè của tôi thậm chí là chính tôi lúc trẻ cứ bạt mạng tìm cách kiếm tiền. Chúng ta cứ tự rơi vào vòng xoáy của việc bỏ sức khoẻ, bỏ thời gian đi kiếm tiền rồi sau này nuối tiếc vì những việc chưa làm hoặc lại bỏ tiền để mua lại sức khoẻ.
Đa phần những người giàu họ sống một khách khá cân bằng về nhu cầu cá nhân, làm việc, học tập nâng cao bản thân và giải trí. Đối với họ, ”Tiền bạc chỉ là công cụ để cuộc sống tốt hơn. Nếu như tiền bạc không làm chất lượng cuộc sống tốt đẹp hơn mà lại làm chúng ta đau khổ, dằn vặt, áp lực hay làm cơ thể mỏi mệt thì kiếm tiền để làm gì?”.
Tôi nghĩ cũng có thể một phần là do phú quý sinh lễ nghĩa. Ở thời điểm họ có tài sản như vậy rồi họ mới có thể cân bằng được. Nhưng việc giữ được sự cân bằng của họ luôn là thứ mà tôi ngưỡng mộ và luôn luôn tìm cách học theo.
 |
| Ảnh minh họa |
Đối với những người giàu họ rõ ràng và cẩn thận tới từng đồng một. Khách hàng của tôi họ cẩn thận từng đồng phí giao dịch, cân nhắc từng khoản margin, so sánh rõ ràng từng khoản vay một để xem có nên margin qua lễ hay không?
Có thể mọi người nghĩ rằng họ keo kịêt, bủn xỉn. Rất nhiều nhân viên tư vấn làm việc với tôi khi nghe tôi kể đã nói rằng ” có tí tiền mà keo”. Nhưng tôi thì nghĩ khác. Tất cả những món tiền to đều bắt đầu từ những khoản nho nhỏ góp lại. Nếu chúng ta không tối ưu được chi phí khi đầu tư thì sẽ rất dễ xảy ra việc lãng phí.
2. Tập trung vào chính xác mục tiêu. Nghiêm túc với cách mình đầu tư
Khách hàng của tôi có người thích lướt sóng ngắn hạn cũng có người chỉ thích đầu tư dài hạn. Nhưng điểm tôi rất ngưỡng mộ họ đó là nhận ra mục tiêu của mình và tập trung vào chính xác điều đó. Điều này rất quan trọng trong đầu tư. Tôi đã tiếp xúc rất nhiều nhà đầu tư mà ngày ngày chỉ xem live stream tư vấn đầu tư. Học hỏi là một việc rất tốt nhưng càng tiếp xúc với quá nhiều trường phái đầu tư sẽ khiến cho việc đầu tư của mọi người bị hỗn loạn và không đạt được hiệu quả cao.
Những khách hàng của tôi là những người rất kiên định với cách họ làm. Và họ thực hiện cách đầu tư đó vô cùng nghiêm túc và kỷ luật.
Những người đầu tư dài hạn họ chỉ tập trung vào doanh nghiệp và luôn luôn nhìn mọi thứ theo góc nhìn của doanh nghiệp. Đa phần khi một vấn đề xảy ra tôi và họ lại phải ngồi với nhau và trả lời câu hỏi: ” Doanh nghiệp chịu ảnh hưởng gì từ vấn đề này? Nó có quá ảnh hưởng tới doanh nghiệp? Sau vấn đề này doanh nghiệp có tiếp tục tăng trưởng về dài hạn không?”. Để trả lời được câu hỏi đó việc tôi và khách hàng tự liên hệ và tìm gặp doanh nghiệp, tìm gặp những người trong ngành để trao đổi góc nhìn là việc rất thường xuyên. Nhưng bù lại những buổi gặp mặt, trao đổi ấy cho chúng tôi rất nhiều góc nhìn kiến thức và ra vấn đề.
Ngược lại những khách hàng ngắn hạn của tôi lại quan tâm tới từng biến động nhỏ nhất của thị trường. Chỉ cần một biến động nhỏ của thị trường hay nền kinh tế thế giới và Việt Nam khách hàng cũng luôn quan tâm và sẵn sàng ra quyết định. Có những ngày tôi phải ngồi nghe điện thoại của khách cả ngày để trao đổi về bầu cử Mỹ. Cũng như có những ngày giữa đêm khách gọi để trao đổi về một biến động nước ngoài. Và họ coi những điều đó là rất quan trọng vì chứng khoán là cuộc chơi của tâm lý. Bù lại họ sẵn sàng ra quyết định rất nhanh, chấp nhận các sai lầm có thể xảy ra nếu như gia quyết định nhanh như vậy. Nhưng bù lại đôi khi chính vì ra quyết định sớm sẽ giúp họ tận dụng cơ hội ngắn hạn và tránh cho họ những rủi ro phía sau.
Đa số chúng ta bị chần chừ khi ra quyết định. Chúng ta cứ băn khoăn giữa chọn xem cổ phiếu chúng ta sẽ mua vì lý do gì và bán vì lý do gì. Các bạn mua vì cơ bản doanh nghiệp tốt nhưng lại dễ dàng bán chỉ vì thị trường xấu hay diễn biến giá có xu hướng đi xuống. Các bạn mua vì chỉ báo kỹ thuật nhưng khi đồ thị đi không như chúng ta dự kiến thì các bạn lại không dám mạnh mẽ cắt lỗ mà tự huyễn hoặc mình bởi các chỉ số cơ bản. Chính vì điều đó mà chúng ta vô tình bỏ lỡ đi rất nhiều cơ hội hay làm cho những sai lầm của chúng ta ngày càng tồi tệ.
3. Biết cách sử dụng đòn bẩy.
Margin hay đòn bẩy là một công cụ tuyệt vời của thị trường tài chính. Nó giúp bạn tối ưu hoá lợi nhuận tuy nhiên bù lại nếu bạn không biết sử dụng công cụ này một cách sáng suốt thì sẽ khiến bản thân rơi vào những rủi ro vô cùng lớn.
Có lẽ vì đã làm việc với tiền một thời gian rất dài nên những khách hàng lớn của mình hiểu rất rõ điều này.
Đối với những khách hàng đầu tư dài hạn, việc sử dụng margin của họ cực kỳ thấp, đa số thời gian trong năm của họ, họ nắm giữ cổ phiếu bằng tiền thịt và chỉ sử dụng margin khi thị trường hoảng loạn và giá cổ phiếu trở lên rẻ mạt.
Trong khi đó đối với những khách hàng thích lướt sóng thì margin lại là công cụ ưa thích của họ. Họ sẵn sàng margin rất mạnh tay và rút ra vô cùng lẹ. Không bao giờ để áp lực margin dẫn đến tài khoản bị rơi vào những diện cảnh báo.
Đa số mọi người vẫn còn giữ trong mình lòng tham rất lớn và nỗi sợ mất tiền. Chính vì vậy khi margin vào rồi và nhận ra quyết định của mình sai lầm mọi người thường không dám sửa và dẫn tới sai lầm càng nghiêm trọng hơn.
4. Chỉ đầu tư vào những gì mình biết
Đa số khách hàng VIP của tôi, họ thích những doanh nghiệp mà họ đã quen. Đối với những khách hàng dài hạn việc nắm giữ một danh mục chỉ có 3,4 mã mà họ hiểu rõ nhất, tường tận nhất là việc rất bình thường. Chỉ khi hiểu rõ tường tận doanh nghiệp, đường đi nước bước của doanh nghiệp thì mới có thể tự tin nắm giữ trong thời gian dài được. Còn đối với những khách hàng lướt sóng, việc hiểu rõ cách thức dòng tiền vận hành trong một cổ phiếu là việc rất quan trọng. Vì thế chỉ theo dõi một list tầm 5 – 6 cổ phiếu trong một thời gian dài sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư nhanh chóng, hiệu quả và độ chính xác cao hơn.
Thực ra đây là điều mà các nhà đầu tư non trẻ dễ mắc sai lầm nhất. Mọi người xem suốt livestream này tới clip kia. Đọc suốt từ mã này với mã kia. Theo từ đội nhóm này tới đội nhóm kia để rồi trong tài khoản xé nhỏ mấy chục mã. Chẳng đủ hiểu về bất cứ một cổ phiếu nào cũng như việc mình làm là gì. Đôi khi thị trường có quá nhiều nguồn thông tin lại dễ làm cho chúng ta dễ thất bại. Suy cho cùng thì” Trăm hay không bằng tay quen”!
5. Kiên nhẫn
Thông thường phải trải qua đủ thăng trầm người ta mới nhận ra sự thành công đến rất chậm và không thể một sớm một chiều. Vì thế đa số khách hàng của mình đều rất kiên nhẫn điều này. Đó là những khách hàng dài hạn sẵn sàng kiên nhẫn với doanh nghiệp để tận hưởng khoản lợi nhuận kếch xù sau nhiều năm. Đó cũng là những khách hàng trading cứ đạt target lợi nhuận là bán và chờ đợi cơ hội mới, chấp nhận việc có thể sẽ lỡ sóng và sẽ mua lại tiếp nếu như nhìn thấy cơ hội.
Thay lời kết
Những người như các bạn và tôi chúng ta còn quá trẻ. Đôi khi chúng ta thèm khát những cơ hội đổi đời một cách nhanh chóng, chúng ta loá mắt với sự hào nhoáng của thế hệ đi trước vì vậy tự huyễn hoặc mình rằng thành công rất nhanh chóng và đầy hoa hồng. Tuy nhiên chúng ta lại chưa lường trước được những chông gai phải trải qua. Con đường đấy đó là sự bền bỉ, là rất nhiều thứ phải đánh đổi và là sự kỷ luật hơn nhiều người khác.
Qua rất nhiều so sánh và trải nghiệm tôi nhận ra rằng đôi khi ranh giới giữa người giàu và người nghèo chỉ đơn thuần là tư duy và cách hành động. Những người thành công họ ý thức rất rõ về tài sản, về tiền và hành động vô cùng kỷ luật, dứt khoát. Đấy là những điều chúng ta nên học.
Tôi nghĩ, không ít người đọc bài chia sẻ này đều còn rất trẻ, còn rất nhiều thời gian để kiếm tiền và học hỏi. Tôi mong các bạn hãy luôn luôn trau dồi kiến thức của bản thân mình, tìm ra cách đầu tư cho phù hợp với bản thân.
Chúc các bạn may mắn trong đầu tư.