Từ xuất phát điểm thấp, Đà Nẵng vươn lên thành trung tâm kinh tế năng động bậc nhất miền Trung nhờ thu hút hiệu quả nguồn vốn FDI trong nhiều năm qua.
‘Kỷ nguyên mới’ của Đà Nẵng
Thành phố Đà Nẵng đang chuyển mình mạnh mẽ trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao, vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI). Trong năm 2024, thành phố đã thu hút hơn 243 triệu USD FDI, tăng 33,2% so với năm trước. Hai tháng đầu năm 2025, dù có sự chững lại, Đà Nẵng vẫn đạt tổng vốn FDI 8 triệu USD với nhiều dự án mới chất lượng cao.
Thành quả này đến từ chiến lược phát triển công nghiệp công nghệ cao được quy hoạch bài bản. Đà Nẵng đã thành lập Khu Công viên phần mềm số 2, Trung tâm DSAC đào tạo thiết kế vi mạch và ban hành Đề án phát triển chip bán dẫn, AI. Bên cạnh đó, cải cách hành chính, thành lập Tổ công tác liên ngành và ứng dụng công nghệ số giúp đơn giản hóa thủ tục đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Những tập đoàn lớn như Qualcomm, Nvidia, Marvell Technology cũng đã xúc tiến hợp tác, trong đó Marvell chọn Đà Nẵng nhờ lợi thế về nhân lực, hạ tầng và chính sách.
 |
| Dự án Công viên phần mềm số 2 có tổng mức đầu tư hơn 1.400 tỷ đồng |
Một cú hích quan trọng là Nghị quyết 136/2024/QH15 của Quốc hội, trao cho Đà Nẵng cơ chế chính sách đặc thù và thí điểm mô hình chính quyền đô thị. Điều này mở ra ‘kỷ nguyên mới’ giúp thành phố chủ động xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, thu hút các dự án quy mô từ 2.000 đến 45.000 tỷ đồng trong các lĩnh vực AI, logistics, công nghệ bán dẫn và cảng biển. Việc Đà Nẵng được chọn thí điểm Khu thương mại tự do sẽ là trung tâm dịch vụ tài chính, logistics, công nghiệp chế biến, thương mại điện tử và các ngành công nghệ cao, mở ra một hướng đi mới đầy triển vọng cho sự phát triển kinh tế không chỉ của thành phố mà còn của khu vực miền Trung.
| Theo dữ liệu từ nền tảng i-Speed (Bộ Khoa học và Công nghệ) công bố đầu tháng 2/2025, Đà Nẵng tiếp tục dẫn đầu cả nước về tốc độ mạng băng rộng di động trong 8 tháng liên tiếp, đạt 95,81 Mbps. Thành phố hiện có 2.577 trạm thu phát sóng, phủ sóng 4G và cáp quang đến 100% khu dân cư. Mạng 5G cũng được thương mại hóa tại 266 trạm, tập trung ở trung tâm, khu du lịch, phủ sóng 15/56 phường xã. |
Lũy kế đến nay, Đà Nẵng đã thu hút hơn 1.000 dự án FDI với tổng vốn trên 4,35 tỷ USD, đến từ hàng chục quốc gia và vùng lãnh thổ. Dẫn đầu bàng xếp hạng về nguồn vốn FDI đầu tư vào Đà Nẵng là Nhật Bản, Singapore, Hoa Kỳ, Hàn Quốc và quần đảo Virgin thuộc Anh. Hiện nay, Đà Nẵng đang tiếp tục đầu tư vào hạ tầng cứng như cảng Liên Chiểu, sân bay quốc tế, cao tốc, cũng như hạ tầng mềm như các khu CNTT và công nghệ cao. Nguồn nhân lực công nghệ số của TP hiện đạt khoảng 46.000 người, với hơn 2.400 doanh nghiệp hoạt động – đứng thứ hai cả nước, cũng là lợi thế lớn để Đà Nẵng thu hút đầu tư mảng công nghiệp công nghệ cao.
Tuy nhiên, Đà Nẵng cũng đối mặt với thách thức cạnh tranh từ các tỉnh lân cận như Quảng Nam, Thừa Thiên-Huế và Bình Định, nơi có chính sách ưu đãi về đất đai và thuế hấp dẫn. Đồng thời, áp lực bảo vệ môi trường trong quá trình phát triển cũng đặt ra yêu cầu cao về quản lý và định hướng phát triển bền vững.
Để giữ vững vị thế, thành phố cần tiếp tục nâng cấp hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đảm bảo môi trường đầu tư ổn định, thân thiện.
Khu Công nghệ cao – Nơi ‘lót ổ’ cho loạt doanh nghiệp FDI
Khu công nghệ cao (CNC) Đà Nẵng – một trong ba Khu CNC cấp quốc gia và duy nhất tại miền Trung – là nơi ghi nhận những bước tiến rõ nét về thu hút FDI của thành phố.
Trao đổi với Kinh tế Chứng khoán Việt Nam, ông Vũ Quang Hùng, Trưởng BQL Khu CNC và các Khu công nghiệp Đà Nẵng cho biết, thu hút FDI vào Đà Nẵng, đặc biệt là vào Khu CNC, đòi hỏi chiến lược tổng thể và sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hạ tầng, chính sách ưu đãi lẫn môi trường đầu tư. Ban Quản lý đã tham mưu UBND thành phố xây dựng đề án phát triển Khu CNC đến năm 2030, tầm nhìn 2045, đặt mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn.
 |
| Ông Vũ Quang Hùng, Trưởng BQL Khu CNC và các KCN Đà Nẵng |
Theo ông Hùng, điều kiện then chốt để ‘lót ổ’ đón nhà đầu tư là thủ tục hành chính phải nhanh gọn, hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp. Với cơ chế đầu tư đặc biệt, thời gian cấp Giấy chứng nhận đầu tư có thể rút ngắn còn 15 ngày, giúp doanh nghiệp nhanh chóng triển khai dự án. BQL cũng đẩy mạnh chuyển đổi số trong cải cách hành chính: công khai thủ tục, cập nhật văn bản chỉ đạo, thông tin đấu thầu và kết quả giải quyết hồ sơ lên Cổng thông tin điện tử. Đồng thời, BQL tổ chức đào tạo kỹ năng số, mới đây là ứng dụng AI trong công vụ, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và tạo môi trường đầu tư minh bạch, hiện đại.
Ông cũng cho biết, các doanh nghiệp FDI khi đầu tư vào Khu CNC Đà Nẵng sẽ được hưởng nhiều chính sách ưu đãi nổi bật nhằm khuyến khích phát triển công nghệ cao. Theo Nghị định số 04/NĐ-CP ngày 04/01/2018 của Chính phủ, mức ưu đãi tại đây được đánh giá là cao nhất trong hệ thống pháp luật đầu tư hiện hành.
Cụ thể, tiền thuê đất chỉ từ 0,61–1,38 USD/m²/năm, tùy tuyến đường và loại hình dự án. Doanh nghiệp được miễn tiền thuê đất trong thời gian xây dựng (tối đa 3 năm), sau đó có thể được miễn từ 15 đến 19 năm, thậm chí toàn bộ thời gian thuê nếu là dự án công nghệ cao. Ngoài ra, mức phí sử dụng hạ tầng là 0,259 USD/m²/năm và phí bồi thường giải phóng mặt bằng là 1,3 USD/m², nhưng các dự án từ 3.000 tỷ đồng trở lên sẽ được miễn khoản này.
 |
| Khu CNC Đà Nẵng đã thu hút 31 dự án với tổng nguồn vốn 1,04 tỷ USD |
Về thuế, doanh nghiệp được áp dụng thuế suất thu nhập doanh nghiệp ưu đãi 10% trong 15 năm, miễn thuế 4 năm và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo. Đặc biệt, dự án từ 3.000 tỷ đồng có thể được áp dụng mức thuế 10% suốt 30 năm. Những chính sách này giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu, tăng khả năng tái đầu tư và nâng cao sức hút với các nhà đầu tư chiến lược.
Với những ưu đãi đặc biệt cũng như nỗ lực cải cách thủ tục hành chính, đến nay Khu CNC Đà Nẵng đã thu hút 31 dự án với tổng vốn 1,04 tỷ USD, trong đó có 14 dự án FDI trị giá hơn 880 triệu USD. Nhiều dự án lớn đã hiện diện như UAC (Hoa Kỳ) với 170 triệu USD trong lĩnh vực linh kiện hàng không, KP Aerospace Vina (Hàn Quốc), hay các dự án điện tử, bán dẫn của Foxlink (Đài Loan) và LTD (Hoa Kỳ). Bên cạnh đó, cũng có một số dự án còn chậm tiến độ/chưa triển khai. Đến 2024, Ban Quản lý đã lập thủ tục thu hồi 07 dự án và hiện vẫn đang tiếp tục rà soát, đánh giá để đốc thúc, thu hồi các dự án chậm tiến độ/không triển khai.
Theo ông Vũ Quang Hùng, triển khai kết luận của BTV Thành ủy số 750-TB/TU tại buổi làm việc của Thường trực Thành ủy với BQL ngày 21/3 vừa qua, Ban sẽ tiếp tục rà soát các dự án chậm tiến độ, chậm triển khai để thu hồi, dành quỹ đất để bố trí cho các dự án mới.