Giá gạo Nhật Bản tăng cao kỷ lục khiến người tiêu dùng đổ xô tìm kiếm các lựa chọn thay thế, và gạo Việt Nam trở thành hiện tượng tại xứ sở hoa anh đào. Không chỉ có giá rẻ hơn gạo nội địa, hương vị tương đồng với Japonica còn giúp gạo Việt nhanh chóng được ưa chuộng.
 |
Giá lúa gạo hôm nay 14/3/2025: Thị trường ổn định, giá xuất khẩu gạo Việt Nam khởi sắc |
|
Giá lúa gạo hôm nay 18/3/2025: Duy trì ổn định, xuất khẩu khởi sắc |
Trong bối cảnh giá gạo nội địa tại Nhật Bản tăng phi mã, nhu cầu về lương thực nhập khẩu ngày càng cao. Gạo Việt Nam đang trở thành “ngôi sao sáng” khi được người tiêu dùng Nhật săn đón hơn cả gạo nội địa. Các cửa hàng thậm chí phải áp dụng giới hạn số lượng mỗi khách hàng được mua, vì nguồn cung không đủ đáp ứng nhu cầu.
 |
Theo ông Takashi Takanashi, Chủ tịch đồng quản trị của Spice House – một công ty chuyên nhập khẩu thực phẩm tại tỉnh Kanagawa, nhu cầu về gạo Việt Nam đã tăng đột biến trong thời gian gần đây. Lý do chính nằm ở mức giá hấp dẫn: gạo Việt Nam được bán với giá 3.240 yên/5kg (khoảng 21,8 USD), trong khi cùng một lượng gạo Japonica của Nhật có giá tới 4.000 yên (tương đương 27 USD).
Gạo Japonica là loại gạo phổ biến tại Nhật Bản, có hạt ngắn và nhỏ, được đánh giá cao nhờ độ dẻo và hương vị đặc trưng. Gạo Việt Nam nhập khẩu không chỉ có mức giá cạnh tranh hơn mà còn có hương vị tương đồng với gạo nội địa Nhật Bản, khiến người tiêu dùng chấp nhận nhanh chóng.
Công ty Spice House bắt đầu kinh doanh gạo Việt Nam từ năm 2024 và nhanh chóng mở rộng thị phần. Ban đầu, công ty chỉ nhập khẩu 200 tấn nhưng chỉ sau vài tháng, sản lượng tiêu thụ đã tăng mạnh. Hiện tại, hầu như không còn hàng tồn kho và khách hàng phải xếp hàng để mua. Do nhu cầu quá lớn, công ty đã giới hạn số lượng bán ra, mỗi khách hàng chỉ được mua một bao.
Không chỉ có gạo Việt Nam, mà lượng gạo nhập khẩu vào Nhật Bản nói chung cũng tăng đột biến. Theo Bộ Nông nghiệp Nhật Bản, số lượng gạo nhập khẩu tư nhân năm tài chính 2023 là 368 tấn, nhưng chỉ sau một tháng đầu năm 2025, con số này đã tăng vọt lên 991 tấn.
Giá gạo tại Nhật Bản tăng cao chủ yếu do vụ mùa thất bát và chi phí sản xuất tăng. Gạo nội địa như Koshihikari, loại gạo cao cấp được trồng nhiều tại Nhật Bản, hiện có giá lên tới 800 yên/kg (khoảng 5,4 USD). Trong khi đó, thuế nhập khẩu gạo tư nhân tại Nhật là 341 yên/kg, nhưng gạo nhập khẩu vẫn rẻ hơn đáng kể so với gạo nội địa.
Nhật Bản hiện có hạn ngạch nhập khẩu gạo 770.000 tấn/năm, trong đó 100.000 tấn do chính phủ nhập khẩu để làm lương thực dự trữ. Năm tài chính 2024 đánh dấu lần đầu tiên trong 7 năm qua, toàn bộ số gạo chính phủ nhập khẩu đã được bán hết, do giá gạo nội địa tăng vọt khiến người dân đổ xô mua gạo giá rẻ hơn.
Trong một phiên đấu giá tháng 12/2024, người mua đã đặt 64.380 tấn, trong khi số lượng chào bán chỉ là 25.000 tấn. Giá bán trung bình đạt 548.246 yên/tấn, mức cao kỷ lục trong lịch sử đấu giá gạo tại Nhật Bản.
 |
| Cơ hội vàng cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam? |
Không chỉ gạo Việt Nam, mà các loại gạo nhập khẩu khác cũng đang có cơ hội tại thị trường Nhật Bản. Kanematsu Corp., một công ty thương mại tổng hợp của Nhật Bản, đang lên kế hoạch nhập khẩu 10.000 tấn gạo Calrose từ Mỹ trong năm 2025.
Gạo Calrose là loại gạo hạt trung bình, có kết cấu chắc, kích thước lớn hơn gạo Japonica. Tuy nhiên, theo các nhà phân phối, nhu cầu đối với gạo Calrose hiện không cao bằng gạo Việt Nam, do giá gạo Calrose sau thuế nhập khẩu có thể lên tới 500 yên/kg, trong khi giá gạo nội địa vẫn ở mức 900 yên/kg.
Mặc dù vẫn còn chênh lệch, nhưng mức giá này vẫn đủ để các công ty Nhật Bản nhập khẩu gạo Calrose và có lãi. Tuy nhiên, gạo Việt Nam vẫn chiếm lợi thế lớn do giá thấp hơn và hương vị gần gũi với khẩu vị người Nhật.
Hiện tại, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Ấn Độ. Với chất lượng ổn định, giá cạnh tranh và sự tương đồng với gạo Nhật Bản, gạo Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để mở rộng thị phần tại Nhật Bản trong bối cảnh giá gạo nội địa nước này tiếp tục leo thang.
Giá gạo Việt Nam không chỉ thấp hơn gạo nội địa Nhật mà còn thấp hơn các đối thủ như gạo Thái Lan và gạo Mỹ. Đây là một lợi thế quan trọng giúp các nhà xuất khẩu gạo Việt Nam khai thác tốt thị trường Nhật Bản.
Theo dự báo, nhu cầu gạo nhập khẩu của Nhật Bản sẽ tiếp tục tăng trong năm 2025. Nếu Việt Nam tận dụng tốt cơ hội này, đây có thể trở thành thị trường xuất khẩu tiềm năng trong thời gian tới.